ZESPÓŁ SZKOLNO-PRZEDSZKOLNY W KRUSZYNIE

Czym jest świerzb?

To powszechnie występująca choroba, wywoływana przez pasożyta zwanego świerzbowcem ludzkim. Jest chorobą zakaźną występującą u ludzi i u zwierząt. Dostrzeżenie pasożyta na powierzchni skóry gołym okiem jest niemożliwe. Objawy choroby pojawiają się w momencie, gdy roztocz wgryza się w górną warstwę skóry, aby tam pasożytować. W wyniku reakcji na obecność świerzbowca na skórze pojawia się bardzo mocno swędząca wysypka.

Pasożyt wywołujący chorobę może wędrować z jednej osoby na drugą. U większości ludzi do zarażenia świerzbem dochodzi w momencie bezpośredniego kontaktu skóry ze skórą osoby chorej. Rzadziej zarażenie ma miejsce w wyniku kontaktu z przedmiotami, na których bytują pasożyty (pościel, ubrania i meble). Świerzbowiec ludzki może przeżyć od 48 do 72 godzin bez kontaktu z człowiekiem.

Świerzb to choroba, której objawy mogą pojawić się w każdym wieku. Świerzb bardzo łatwo rozprzestrzenia się w przedszkolach. Chorobę zazwyczaj łatwo się diagnozuje i równie szybko leczy.

 

Jak można zarazić się świerzbem?

Za zachorowanie na świerzb odpowiada pasożyt o nazwie świerzbowiec ludzki, który może się przedostać na człowieka podczas bezpośredniego kontaktu ze skórą osoby chorej lub z zakażonymi przedmiotami (ręcznik, pościel lub tapicerka). Świerzbem nie można zarazić się od zwierzęcia. Ten rodzaj roztocza pasożytuje tylko i wyłącznie na ludziach.

U większości osób do zachorowania dochodzi w momencie podania sobie dłoni lub w trakcie uścisku. Co ważne, kontakt skóry ze skórą musi trwać dłużej, aby umożliwić pasożytom przedostanie się z jednej osoby na drugą.

Świerzb – objawy

Od momentu wniknięcia roztocza w głąb struktur skóry zazwyczaj mija trochę czasu, zanim pojawią się pierwsze objawy świerzbu. W przypadku osób, które miały już wcześniej do czynienia ze świerzbem, swędzenie zazwyczaj pojawia się w ciągu 1 do 4 dni. Jeśli jest to pierwszy przypadek zachorowania, okres wylęgania świerzbu wynosi 2-3 tygodnie. Organizm potrzebuje trochę więcej czasu, aby zareagować na obecność pasożyta, dlatego pierwsze objawy świerzbu pojawiają się dopiero po czasie około 2 do 6 tygodni.

Charakterystyczne objawy świerzbu:

• swędzenie, szczególnie w nocy, które może być tak silne i intensywne, że nie pozwala zasnąć,
• wysypka, która rozwija się u wielu chorych i powoduje powstanie niewielkich grudek, które najczęściej układają się w jednej linii (tor w jakim świerzbowiec przemieszcza się pod skórą). Zmiany te mogą przypominać wyglądem pokrzywkę, niewielkie ugryzienia owada lub krosty. U niektórych osób dochodzi do pojawienia się na skórze łuszczących się plam, podobnych do wykwitów,
• owrzodzenia, które najczęściej są wynikiem drapania swędzącej wysypki. Owrzodzenia zwiększają ryzyko rozwoju infekcji.

 

Jak wygląda świerzb?

Na powierzchni skóry mogą pojawić się także zmiany przypominające strupy. Powstają w sytuacji, gdy u pacjenta rozwija się jedna z poważniejszych postaci świerzbu, czyli świerzb norweski. W strupach znajdować się mogą setki, a nawet tysiące pasożytów i ich jaja. Taka ilość roztoczy atakujących powierzchnię skóry powoduje bardzo silne objawy, wysypkę i intensywne swędzenie, które z kolei prowadzi do ciągłego drapania. W ten sposób często dochodzi do infekcji, a w wyjątkowych sytuacjach także do posocznicy, która jest niebezpieczna dla życia pacjenta.

Świerzb może rozwinąć się na każdym obszarze skóry, jednak świerzbowiec ludzki preferuje konkretne miejsca ludzkiego ciała:

• dłonie – roztocza lubią zagłębiać się w skórę między palcami oraz wokół paznokci,
• ręce i ramiona – pasożyty preferują także łokcie i nadgarstki,
• skóra przykryta ubraniami lub biżuterią – pośladki, linia paska, penis oraz skóra wokół sutków to miejsca, gdzie świerzbowiec ludzki lubi pasożytować. Roztocza preferują także miejsca na skórze przykryte bransoletką, zegarkiem lub pierścionkiem.

 

Świerzbowiec u dzieci

U niektórych dzieci czasami dochodzi do rozwoju choroby, w której wysypka pokrywa praktycznie całą powierzchnię ciała. Roztocza mogą pasożytować nawet na wierzchniej stronie dłoni, podeszwach stóp, a także skórze głowy. U niemowląt wysypka często występuje na dłoniach i podeszwach stóp.

Niemowlaki, które chorują na świerzb, są nadmiernie pobudliwe i zazwyczaj nie chcą jeść ani spać. Podobnie reagują starsze dzieci, które z trudem znoszą występujące dolegliwości. Czasem świerzbowiec u dzieci bywa mylony z atopowym zapaleniem skóry. Niewłaściwa pielęgnacja prowadzi do znacznego stopnia nasilenia choroby. Dlatego każda wysypka u dziecka, która nie znika po kilku dniach powinna być skonsultowana z lekarzem

 

Świerzb – diagnozowanie

Dermatolog jest w stanie przeprowadzić diagnozę świerzbu poprzez wizualne zbadanie skóry pacjenta od głowy aż po palce u stóp. Aby potwierdzić wstępne rozpoznanie, lekarz może pobrać niewielki wycinek skóry do dalszego badania pod mikroskopem. Czynność ta jest bezbolesna. Jeśli badanie w powiększeniu potwierdzi obecność pasożytów lub ich jaj, możliwe jest potwierdzenie świerzbu.

Leczenie świerzbu

Aby pozbyć się choroby, należy poddać się leczeniu. W leczeniu świerzbu stosuje się tylko na receptę.

U większości osób leczenie polega na stosowaniu leku na skórę. Co ważne, należy go stosować na całej powierzchni ciała, od szyi w dół. U niemowląt i małych dzieci leczenie często obejmuje także skórę głowy i twarzy. W trakcie terapii należy bezwzględnie postępować zgodnie z zaleceniami lekarza. Stosowanie leku częściej, niż określił lekarz, może jedynie pogorszyć wysypkę i sprawić, że swędzenie będzie jeszcze silniejsze.

Świerzb – jak leczyć?

Aby pozbyć się choroby, należy poddać się leczeniu. Skuteczne leki na świerzb są dostępne tylko na receptę.

Osoba, u której potwierdzono rozpoznanie świerzbu, a także wszyscy, którzy mieli z nią bezpośredni kontakt, wymagają odpowiedniego leczenia. Nawet osoby bez jakichkolwiek objawów powinny poddać się terapii. Jest to jedyny sposób na zahamowanie rozprzestrzeniania się choroby. Leczenie świerzbu powinno objąć wszystkich domowników, a także partnerów seksualnych.

Leki na świerzb stosowane miejscowo

U większości osób leczenie świerzbowca polega na stosowaniu leku miejscowo. Co ważne, lek należy stosować na całej powierzchni ciała, zaczynając od szyi ku dolnym częściom ciała. Nie wolno zapominać o skórze pomiędzy palcami u nóg i rąk, skórze wokół paznokci, a także obszarze między pośladkami. U niemowląt i małych dzieci leczenie często obejmuje także skórę głowy i twarzy. Leków do leczenia miejscowego nie należy stosować na nosie, ustach, powiekach ani też na skórze wokół oczu i ust.

W przypadku przepisania przez dermatologa leku do stosowania na skórze, należy go użyć po uprzednim wykąpaniu się. Lek należy wmasować w czystą i suchą skórę, a następnie pozostawić na taki czas, jaki zalecił lekarz. Pamiętać należy, aby lek wsmarować również w zagięcia i fałdy skórne. Zazwyczaj jest to kilka lub kilkanaście godzin. Po tym czasie konieczne jest zmycie leku z powierzchni skóry. Dlatego właśnie najczęściej środek na świerzb stosuje się przed snem i zmywa rano. Jeżeli lekarz tak zaleci, czynność należy powtórzyć po około tygodniu.

Świerzbowiec ludzki często obecny jest na dłoniach, dlatego tak ważne jest ich odpowiednie zabezpieczenie. Należy zwracać szczególną uwagę na skórę między palcami.

Leki miejscowe na świerzb to:

• krem z permetryną, który jest najczęściej stosowanym środkiem na leczenie świerzbu (można go bezpiecznie używać także u dzieci po 1. miesiącu życia oraz u kobiet w ciąży),
• balsam z benzoesanem benzylu,
• maść z siarką,
• krem z krotamitonem,
• balsam z lindanem.

 

Leki doustne na świerzb

Świerzb, który pokrywa większość ciała, a także świerzb norweski, wymagają stosowania silniejszych leków. Pacjent cierpiący na jedną z powyższych postaci choroby może wymagać użycia dostępnej tylko na receptę iwermektyny. Ten środek podawany jest w postaci tabletek. Mogą go przyjmować dzieci. U większości osób wystarczy zaledwie jedna dawka leku, jednak zdarzają się też przypadki, gdy konieczne jest przyjęcie 2 lub 3 dawek.

Inwermektynę przepisuje się często prewencyjnie także osobom zdrowym, które przybywały w towarzystwie chorych. Zazwyczaj dzieje się tak w większych skupiskach ludzkich, np. w domach opieki społecznej.

Niektórzy pacjenci wymagają podjęcia innych form leczenia. Lekarz dermatolog może przepisać leki przeciwhistaminowe, aby kontrolować swędzenie i pomóc w zaśnięciu, antybiotyk, aby wyeliminować infekcję lub krem steroidowy, aby złagodzić zaczerwienienie, obrzęk i swędzenie.

Leczenie pozwala na pozbycie się roztoczy, eliminuje takie objawy jak swędzenie, a także pomaga w poradzeniu sobie z infekcją. Przez kilka pierwszych dni do tygodnia po rozpoczęciu leczenia wysypka i swędzenie mogą wydawać się silniejsze. Jednak po okresie 4 tygodni skóra powinna się już zagoić.

Świerzb a zachowanie higieny

Każda osoba z najbliższego otoczenia chorego powinna się poddać leczeniu. Świerzb jest bardzo zaraźliwą chorobą. Jeśli chory podda się leczeniu, ale nie zrobią tego osoby z jego bliskiego otoczenia, istnieje duże ryzyko ponownego zarażenia się świerzbowcem ludzkim. Obecność pasożytów na skórze niekoniecznie musi się objawiać występowaniem widocznych symptomów. U osób, które nigdy nie chorowały na świerzb, pierwsze objawy mogą się pojawić dopiero po 2 do 6 tygodni.

W dniu rozpoczęcia leczenia konieczne jest wypranie ubrań, pościeli i ręczników. Pasożyty mogą przetrwać bez kontaktu z ludzkim organizmem nawet kilka dni. Aby zapobiec ponownemu przedostaniu się roztoczy na skórę, należy wyprać wszystkie ubrania, prześcieradła, pościel, koce, ręczniki, bieliznę.

Pranie należy przeprowadzić w pralce w najwyższej temperaturze (tryb tak zwanego gotowania). Jeśli jest to możliwe, zaleca się także wysuszenie wszystkiego w suszarce w najwyższej temperaturze. Można też oddać wszystkie przedmioty do pralni chemicznej.

Przed rozpoczęciem leczenia zaleca się bardzo dokładne odkurzenie mieszkania. Szczególnie ważne jest oczyszczenie dywanów, chodników, a także tapicerowanych mebli. Worek z odkurzacza trzeba koniecznie wyrzucić lub opróżnić pojemnik w przypadku odkurzacza bezworkowego.

 

źródło: https://wylecz.to/choroby-skory/swierzb-objawy-przyczyny-leczenie/