PROGRAM PROMOCJI ZDROWIA
PROGRAM EDUKACJI PROZDROWOTNEJ
„Na zdrowie”
SZKOŁA PODSTAWOWA W KRUSZYNIE
realizacja programu: 3 lata
- WSTĘP
„Nasze zdrowie w naszych rękach”
Zdrowie jest dla człowieka wartością najwyższą. W codziennym życiu często mówimy, że jest ono najważniejsze. Należy więc uczyć i wychowywać do zdrowego trybu życia fizycznego i psychicznego. Nieustanne i szybkie tempo zmian zachodzących w środowisku otaczającym człowieka, odbija się na nim w sposób niekorzystny. Wynikiem tego są schorzenia: nerwice, zaburzenia układu krążenia, w zakresie narządów ruchu. Promowanie zdrowia jest więc nadrzędną potrzebą warunkującą kształtowanie nawyków służących dbaniu o własne zdrowie, rozwijanie pozytywnego zainteresowania zdrowiem w oparciu o niezbędne wiadomości, formowanie postaw umożliwiających skuteczną profilaktykę, leczenie, pielęgnację, rehabilitację oraz stosowanie zasad higieny w życiu jednostki i zbiorowości. Jednym z podstawowych zadań szkoły jest przygotowanie ucznia do życia tak, aby w przyszłości potrafił dokonywać właściwych wyborów, również w sprawach zdrowia. Umiejętności i nawyki związane ze zdrowym stylem życia kształtują się we wczesnym dzieciństwie, gdyż wtedy psychika dziecka jest wrażliwa na oddziaływanie otoczenia. Później trudno to zmienić, dlatego nabyte w tym wieku umiejętności, nawyki i postawy zachowane zostaną na dalsze lata życia. Uczniowie spędzają większość dnia w szkole, a zdrowie fizyczne i psychiczne ma znaczny wpływ na zdrowie, samopoczucie i naukę.
Ze względu na wyjątkowe znaczenie tych treści ,dla dobra młodego człowieka powinny one uzyskać w edukacji szkolnej najwyższy priorytet. Zdrowie jest warunkiem dobrej jakości życia, w tym osiągnięć szkolnych.
- CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
Treści zawarte w programie edukacji prozdrowotnej „Na zdrowie” są zgodne z podstawą programową. Dostosowane są do zagadnień zawartych w programach: wychowawczym i profilaktyki. Dostosowano go do zadań szkoły wpływających na kształtowanie właściwych postaw i umiejętności zdrowego stylu życia i podejmowania działań na rzecz zdrowia.
- WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU
Edukację prozdrowotną w szkole realizują nauczyciele wszystkich przedmiotów ( do własnego programu nauczania włączają treści ścieżki prozdrowotnej). Promocją zdrowia w placówce zajmują się członkowie zespołu promującego zdrowie, wychowawcy klas, nauczyciel wychowania fizycznego, przyrody, techniki, higienistka szkolna. Edukacja prozdrowotna być realizowana podczas zajęć pozalekcyjnych (SKS), w ramach imprez szkolnych, wycieczek.
- CEL GŁÓWNY
Kształtowanie postaw i zachowań zdrowotnych poprzez propagowanie zdrowego stylu życia.
- CELE SZCZEGÓŁOWE
- Dostosowanie przekazywanych treści do możliwości uczniów .
- Wzbudzanie zainteresowania tematem przez stosowanie różnych metod aktywizujących.
- Kształtowanie umiejętności dbania o własne zdrowie szczególnie w zakresie higieny osobistej i otoczenia, prawidłowego odżywiania się, prawidłowej postawy ciała, aktywności fizycznej.
- Rozwijanie u uczniów wiedzy, umiejętności i zdolności do podejmowania decyzji oraz dokonywania właściwych wyborów w sprawach zdrowia.
- Przekazywanie wiedzy na temat zdrowego stylu życia.
- Uczenie, jakie korzyści wynikają z podejmowania czynnego wypoczynku w postaci ruchu.
- Przekazywanie wiedzy o związku między sposobem żywienia, a zdrowiem.
- Rozwijanie świadomości o zagrożeniach dla zdrowia pojawiających się w różnych etapach naszego życia.
- Kształtowanie właściwych zachowań wynikających z kontaktów z innymi.
- METODY, FORMY I ŚRODKI REALIZACJI
W czasie realizacji programunauczyciele będą wykorzystywać przede wszystkim metody aktywizujące, np. burzę mózgów, drzewko decyzyjne, kula śnieżna, dyskusja itp. Można również wykorzystać różnorodne formy pracy oraz działania: tworzenie wystaw związanych z profilaktyką prozdrowotną — prace plastyczne, organizowanie konkursów o tematyce prozdrowotnej, korzystać ze środków audiowizualnych i różnorodnej literatury o tematyce zdrowotnej, organizowanie wycieczek oraz imprez rekreacyjno-sportowych, udział w przedstawieniach profilaktycznych, przygotowywanie przedstawień, inscenizacji o tematyce prozdrowotnej; organizowanie gier i zabaw ruchowych.
- OBSZARY TEMATYCZNE
- Higiena osobista człowieka i środowiska, w którym się znajduje.
- Zasady zdrowego odżywiania.
- Czynny wypoczynek, organizacja czasu wolnego.
- Moje miejsce w grupie rówieśniczej.
- Mój stosunek do osób starszych, chorych, niepełnosprawnych.
- Wpływ używek i substancji psychoaktywnych. Życie bez nałogów.
- EWALUACJA
Ewaluacja programu będzie prowadzona na bieżąco i pod koniec roku szkolnego. Odbywać się będzie poprzez obserwację uczniów (karty obserwacji), rozmowy z uczniami i rodzicami, karty pracy, ankiety. Uzyskane wnioski będą analizowane i wykorzystywane do wprowadzenia zmian w programie.
1. Higiena osobista człowieka i środowiska, w którym się znajduje
TEMATYKA ZAGADNIEŃ
TREŚCI KSZTAŁCENIA
METODY I FORMY REALIZACJI
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW
KLASY
1. Higiena osobista, czystość ciała, odzieży.
- wprowadzenie pojęć z zakresu higieny,
- uświadamianie nawyków związanych z utrzymywaniem higieny osobistej,
- poznanie chorób brudnych rąk,
- uświadamianie nawyków kontroli stanu uzębienia u stomatologa,
- poznanie zasad higienicznego trybu życia.
-pogadanka, burza mózgów,
- spotkania z higienistką szkolną,
- realizacja ścieżki prozdrowotnej,
-przyroda,
- lekcje wychowawcze,
- konkursy,
- rozumie i wyjaśnia pojęcia: "zdrowie", "choroba", "higiena",
- określa czynności związane z utrzymaniem higieny osobistej,-potrafi korzystać z porad stomatologa,
- rozumie, że woda jest podstawą utrzymania higieny osobistej0;
I-III;
IV-VI
2 . Choroby zakaźne.
-poznanie zagrożeń wynikających z braku troski o higienę,
-poznanie nazw chorób zakaźnych (krótka ich charakterystyka),
- jak właściwie postępować w czasie choroby,
- realizacja ścieżki prozdrowotnej,
-pogadanki,
-film,
-przyroda,
-spotkania z lekarzem
- wie, jak rolę odgrywają drobnoustroje w wywoływaniu chorób zakaźnych,
- wymienia i charakteryzuje najczęściej występujące choroby zakaźne,
- rozumie i wyjaśnia powiązania między brakiem higieny a rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych.IV
3.Czystość w klasie, szkole, domu i najbliższym otoczeniu.
- poznanie zależności między czystością, a dobrym samopoczuciem i zdrowiem
-pełnienie dyżurów w klasie i szatni,
- akcja sprzątania Świata,
- Dzień Ziemi w szkole,
- realizacja ścieżek: ekologicznej i prozdrowotnej,
- apele
- wykazuje związek choroby z brakiem zachowania miejsca pracy i wypoczynku,
-potrafi dostrzec związek między czystością a stanem zdrowia i dobrym samopoczuciem.
-0;
-I-III;
-IV-VI.
4. Mój strój świadczy o mnie.
-utrwalenie zasad higieny,
- jak wygląda odpowiedni strój do szkoły,
- omówienie sposobów dbania o własny wygląd, higienę, strój.
- pogadanka, burza mózgów,
- realizacja ścieżki prozdrowotnej,
- lekcje wychowawcze,
-spotkania z higienistką.
- stosuje zasady higieny,
-rozumie potrzebę zmiany obuwia w pomieszczeniu,
- wie, jak wygląda strój ucznia,
- podaje przykłady dbania o strój,
0;
I-III;
IV-VI.
5. Jak uzyskać dobre wyniki w nauce?
- poznanie zasad pracy umysłowej,
-poznanie czynników ułatwiających i utrudniających uczenie się,
- jak ułożyć właściwy plan dnia z zachowaniem równowagi miedzy nauką, wypoczynkiem, relaksem.
-pogadanki,
- lekcje wychowawcze, przyrody,
-podręczniki, poradniki,
-Internet.
- stosuje zasady higieny pracy umysłowej,
- zna i wymienia czynniki ułatwiające i utrudniające uczenie się
- podaje plan organizacji czasu nauki z zachowaniem zasad higienyI-III;
IV-VI.
- Zasady zdrowego odżywiania
1. Zasady zdrowego odżywiania.
- poznanie potrzeb pokarmowych ludzi w zależności od wieku, płci, aktywności i stanu zdrowia,
- zapoznanie się ze złymi nawykami żywieniowymi,
-poznanie zasad zdrowego odżywiania,
- zdrowe produkty żywnościowe w codziennym jadłospisie.
-realizacja ścieżki prozdrowotnej,
- lekcje wychowawcze,
- akcja „Szklanka mleka”,
- akcja „Owoce w szkole”,
- plakaty.
- zna zasady właściwego odżywiania,
- podaje przykłady produktów lekko i ciężko strawnych,
- umie przygotować prosty posiłek zgodnie z zasadami zdrowego odżywiania,- potrafi dokonać wyboru zdrowej żywności.
2.Podstawowe składniki odżywcze i ich rola w organizmie.
-poznanie głównych składników odżywczych oraz ich znaczenia dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu
- pogadanka,
- realizacja ścieżki prozdrowotnej,
- konkursy,
- lekcje wychowawcze,
- plakaty.
- wymienia podstawowe składniki odżywcze,
- potrafi dokonać podziału pokarmów ze względu na zawartość białka, tłuszczu, węglowodanów, witamin, soli mineralnych.
3.Żeby posiłek stał się przyjemnością…
- poznanie zasad kulturalnego i higienicznego spożywania posiłków,
-poznanie sposobów przechowywania żywności i zabezpieczania jej przed zepsuciem
- zależność między odżywianiem a samopoczuciem i zdrowiem człowieka .
- drama
- lekcja techniki
- imprezy szkolne
- ćwiczenia praktyczne
- dostrzega niewłaściwe zachowania się przy stole,
- umie posługiwać się sztućcami,
- potrafi estetycznie nakrywać do stołu,
- potrafi wykonywać dekorację potraw,
- podaje sposoby właściwego przechowywania i podawania produktów,1. Czas wolny- jak go spędzam?
-poznanie roli ruchu na świeżym powietrzu,
-poznanie wpływu aktywności fizycznej na ogólną kondycję i harmonijny rozwój,
- poznanie różnych form aktywności ruchowej (na powietrzu i w wodzie).
- lekcje wychowawcze,
-wycieczki,
- zajęcia ruchowe: SKS,
- spacery,
- zajęcia świetlicowe,
- Dzień Sportu,
-Szkolny Dzień Rekreacji.
- odróżnia wypoczynek bierny od czynnego,
- potrafi zaprojektować prawidłowy plan codziennych zajęć,
- umie gospodarować swoim czasem,
- określa zależności między stanem zdrowia a zdrowym trybem życia,0;
I-III;
IV-VI.
2. Jak wygląda moje miejsce relaksu i wypoczynku?
- poznanie walorów estetycznych, wychowawczych i zdrowotnych wypoczynku w naturalnym środowisku,
- podejmowanie aktywności fizycznej w określonych warunkach środowiska naturalnego.
- wycieczki,
-spacery,
- zajęcia w terenie,
- filmy.
-dostrzega piękno najbliższej okolicy,
- podejmuje aktywność fizyczną dostosowując ją do określonego miejsca,
- dobiera odpowiedni ubiór sportowy.
0;
I-III;
IV-VI.
3. Czy właściwie organizuję czas pracy i wypoczynek?
- poznanie zależności między rodzajem aktywności a formą wypoczynku,
- uczenie utrzymywania prawidłowej postawy przy siedzeniu, chodzeniu, dźwiganiu i noszeniu ciężarów,
- poznanie zagrożeń dla zdrowia wynikających z wad postawy,
-poznanie budowy i funkcji kręgosłupa
- pogadanki,
- lekcje wychowawcze,
- przyroda,
-badanie postawy
- wie, jak zrównoważyć pracę umysłową z aktywnością fizyczną,
-dba o swoją sylwetkę,
-odpowiednio organizuje czas wolny uwzględniając proporcje miedzy wypoczynkiem a pracą.
0;
I-III;
IV-VI.
4. Moje miejsce w grupie rówieśniczej
1. Znam swoje mocne i słabe strony.
- uczenie się umiejętności odnoszenia sukcesu i ponoszenia porażki,
-poznanie podobieństw i różnic między rówieśnikami,
- poznanie czynników stymulujących rozwój człowieka,
- jak pracować nad sobą.
-pogadanka,
-drama,
-lekcje wychowawcze,
-imprezy klasowe, szkolne,
-zajęcia pozalekcyjne
-potrafi ocenić swoje mocne i słabe strony,
-wymienia działania prowadzące do sukcesu,
-rozumie, że trzeba pracować nad własnym charakterem; eksponować zalety i niwelować wady,
-wie, jak realizować swoje cele życiowe
IV-VI
2. Co to znaczy być asertywnym?
- poznanie znaczenia słowa asertywność,
-poznanie różnych sposobów kulturalnego odmawiania,
-osoby, do których można się zwrócić w kłopotliwej sytuacji.
-drama,
- lekcje wychowawcze,
- przyroda,
- zajęcia świetlicowe,
- potrafi odróżnić zachowania asertywne od agresywnych i uległych,
- wie, jak odmówić, gdy jest się namawianym, np. do palenia, picia i narkotyzowania się,
- wie, do kogo należy zwrócić się o pomoc w sytuacji trudnej,
- potrafi odróżnić zachowania zagrażające zdrowiu od zachowań bezpiecznych.IV-VI
3. Jak współpracuję w grupie?
- uczenie się tworzenia właściwych
relacji między ludźmi ,
- poznanie różnorodnych postaw i
charakterów,
-jak nawiązywać kontakty z innymi ludźmi,
- uczenie rozwiązywania konfliktów ,
- uczenie prezentowania własnego zdania, poglądów, opinii
-normy społeczne i ich przestrzeganie.
- lekcje wychowawcze
- warsztaty
- konkursy
- metoda projektu
- potrafi dostrzec korzyści
wynikające z współdziałania w grupie,
-potrafi nawiązywać właściwe kontakty z innymi ,
-potrafi podjąć działania prowadzące do rozwiązania agresji słownej i fizycznej,
-szanuje zdanie innych,
- zaznacza swoje stanowisko w kulturalny sposób,
- potrafi przestrzegać normy
społeczne.
I-III,
IV-VI.
4.Uczucia i emocje, które odczuwam.
- nazywanie uczuć i wyrażanie ich,
-uczenie się właściwego komunikowania się z innymi,
- techniki radzenia sobie ze stresem,
- uczenie empatii.
- lekcje wychowawcze ,
- wdżwr,
- spotkania z pedagogiem,
- sytuacje okazjonalne,
- przedstawienia .
- potrafi nazywać uczucia , wyrażać uczucia
- dostrzega zależność między
własnymi emocjami, a
emocjami innych ,
-potrafi właściwie komunikować się z innymi ,
- potrafi radzić sobie ze stresem,
- potrafi zapanować nad emocjami .
IV-VI
5. Mój stosunek do osób starszych, chorych, niepełnosprawnych
- Problemy i potrzeby ludzi chorych, starych i niepełnosprawnych.
- uczenie tolerancji życzliwości,
- uczenie szacunku wobec starszych, chorych i niepełnosprawnych,
- uczenie empatii.
- akcja świąteczna,
- współpraca z Domem Samotnej Matki,
- akcja „Góra Grosza”,
- lekcje wychowawcze,
- wdżwr,
- zajęcia świetlicowe,
- organizacja Dnia Babci i Dziadka w szkole
- rozumie, co to znaczy być tolerancyjnym,
- potrafi wskazać możliwość pomocy niepełnosprawnym,
- potrafi odpowiednio zachować się wobec osób starszych i niepełnosprawnych (okazuje szacunek wobec ułomności, niepełnosprawności),2. Jakie organizacje pomagają chorym, starym i niepełnosprawnym?
- poznanie roli organizacji niosących pomoc potrzebującym,
- czym jest wolontariat
-lekcje wychowawcze,
- zajęcia świetlicowe,
-spotkania z wolontariuszami z najbliższego środowiska.
- zna nazwy organizacji niosących ludziom pomoc,
- wymienia sytuacje, w których niezbędna jest pomoc innych ludzi
3. Udzielamy pierwszej pomocy przedmedycznej.
-poznanie zasad udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej
- warsztaty
- potrafi właściwie zachować się w sytuacji zagrożenia życia ludzkiego,
- udziela pierwszej pomocy.
6. Wpływ używek i substancji psychoaktywnych. Życie bez nałogów.
1.Wpływ postępu cywilizacyjnego na nasze życie i zdrowie.
- uczenie bezpiecznego korzystania z dóbr cywilizacyjnych,
- poznanie zagrożeń
naturalnych i
cywilizacyjnych,
- uczenie zachowań sprzyjających
zdrowiu: bezpieczne
opalanie się, ograniczenie
aerozoli, kontrola
substancji chemicznych w
domu i w produktach
chemicznych, unikanie
hałasu ,
- poznanie zjawiska alergii,
- znaczenie reklamy,
- poziom konsumpcji , a
ilość odpadów ,
- poznanie zagrożeń w czasie burzy,
powodzi, pożaru
(klęski żywiołowe).
-pogadanki,
- lekcje wychowawcze,
- konkursy,
- warsztaty,
- spotkanie ze strażą pożarną,
- realizacja ścieżki ekologicznej,
- zajęcia profilaktyczno- wychowawcze
- wymienia pozytywne i negatywne
aspekty postępu cywilizacyjnego,
- wymienia zjawiska o
charakterze globalnym
spowodowane działalnością człowieka ,
- potrafi wskazać zachowania
chroniące przed złym wpływem środowiska,
- wie, skąd się biorą alergie,
- wyjaśnia, jaki wpływ ma hałas na nasze zdrowie i życie,
- potrafi segregować odpady,
- wymienia przyczyny klęsk
żywiołowych ,
- wie, jak zachować się w czasie burzy, pożaru, powodzi.
IV-VI.
2. Jakie substancje chemiczne są w moim otoczeniu?
- poznanie różnych środków chemicznych stosowanych najczęściej w domu
- poznanie oznakowań substancji
chemicznych,
- poznanie zasad zabezpieczania i
przechowywania substancji
chemicznych,
- jak postępować w sytuacji
zagrożenia, które wynikło z
nieostrożnego obchodzenia
się z substancjami
chemicznymi ?
-pogadanka,
-prezentacja,
-technika, przyroda
- wymienia różne zastosowania substancji chemicznych najczęściej stosowanych w domu,
- rozróżnia substancje niebezpieczne, toksyczne, łatwopalne, wybuchowe,
- rozpoznaje oznakowania substancji niebezpiecznych,
- umie właściwie zachować się w przypadku kontaktu z przedmiotami i substancjami niebezpiecznymi,
- wie kogo zawiadomić w razie niebezpieczeństwa,
- rozumie potrzebę sortowania śmieciIV-V.
3. Jak bezpiecznie korzystać ze źródeł energii oraz urządzeń w domu?
- poznanie źródeł energii,
- jak prawidłowo odczytać treść instrukcji obsługi sprzętu domowego ,
- poznanie zagrożeń wynikających z wadliwej instalacji elektrycznej, gazowej,
węglowej, spalinowej
- poznanie zagrożeń wynikających z niesprawności sprzętu domowego,
- poznanie zasad postępowania w razie awarii
- warsztaty,
- plakaty,
- pogadanka,
- lekcje wychowawcze.
- wymienia źródła energii,
- dostrzega zagrożenie wynikające z wadliwego działania urządzenia w domu i zapobiega mu,
- zachowuje środki ostrożności podczas
korzystania z urządzeń domowych,
- odpowiednio zachowuje się
w razie zagrożenia,
IV-VI
4. Poznajemy niebezpieczne choroby wśród młodzieży.
- poznanie zagrożeń wynikających z wzorów proponowanych przez media i modę (nadmierne odchudzanie się: anoreksja, bulimia),
- gdzie szukać pomocy w razie zaistnienia problemu
- pogadanka ,
- lekcje wychowawcze,
- spotkanie z psychologiem
- broszury,
- filmy
-potrafi krytycznie podchodzić do
wzorców proponowanych przez modę i media,
-potrafi rozpoznać zagrożenie
chorobą i szukać pomocy
IV-VI.
5.Poznajemy zagrożenia wynikające ze stosowania używek.
- poznanie różnic między używaniem a nadużywaniem,
-poznanie przyczyny sięgania po
papierosy, alkohol, środki psychoaktywne wśród młodzieży,
-jakie są skutki uzależnienia,
-poznanie sposobów niesienia pomocy osobom uzależnionym.
-lekcje wychowawcze,
- warsztaty,
- plakaty,
- spotkania z pedagogiem
- wyjaśnia na czym polega
nałóg,
- wymienia przyczyny sięgania po papierosy, alkohol, środki psychoaktywne,
- wymienia skutki uzależnienia,
- podaje odpowiednie argumenty
przeciwko używaniu tytoniu, piciu alkoholu, zażywaniu narkotyków,
- potrafi zachować się asertywnie wobec osoby proponującej używki,
- wskazuje miejsca pomocy osobom zagrożonym uzależnieniem.
VI
opracowała: Małgorzata Hlastawa- Wojtowicz